You can’t always get what you want

ONveranderbaarheid van organisaties is ons eerste boek. Veel van ons denken is daar begonnen.

De meeste organisatieveranderingen starten omdat het moet. Soms moet het om bestaande problemen op te lossen en soms omdat een wenkend perspectief lokt. De vraag of het ook kan, wordt vaak niet meer gesteld. Omdat ‘moeten’ op de voorgrond komt te staan. Zo mislukken veel geplande veranderingen.
Als achteraf de vraag gesteld wordt waarom het niet gelukt is, kijken de meesten naar de aanpak: die had beter gekund.
Wij stellen ons de vraag of het feit dat het niet gelukt is misschien niet alleen maar in de verandermethode ligt, maar ook in de wezenlijke aard van organisaties.

Net als veel andere systemen zijn organisaties eerder gericht op continuïteit dan op verandering. En evenals in bijvoorbeeld levende organismen vormen organisaties immuunsystemen: mechanismen om bedreigingen (zoals grote veranderingen) het hoofd te bieden. Niet dat dat allemaal bewust gebeurt; zo werkt het gewoon. Dat noemen we de robuustheid van organisaties.
Veranderaars die proberen veranderingen aan te brengen in het robuuste deel van organisaties ontdekken taaiheid in hun veranderprocessen: mooi ingevoerde veranderingen veren opeens weer terug in de oude stand, sommige veranderingen smoren in de details van de concretisering en weer andere redden het niet in het veld van wensen, verlangens en overige bedoelingen van al die verschillende betrokkenen.
De kunst is om bij verandering goed aan te sluiten op de robuuste kant van organisaties en niet meer op de schop te nemen dan nodig is. Dat kost niet alleen minder energie, het gaat soepeler en is effectiever.
Wij zijn gefascineerd door die ONveranderbaarheid. Lastig voor veranderaars, maar ook de kracht van organisaties. Juist als veranderingen behoorlijk taai blijken te zijn, vinden wij het interessant om te zoeken naar oplossingen die aansluiten bij de robuustheid van die specifieke organisatie.
Door te accepteren dat sommige dingen onveranderbaar zijn, kun je focussen op wat dan wel kan. 

Dit boek bestellen via deze link

Recensies

Interview met Jaap op BNR nieuwsradio

“Handleiding verandermanagement”, gedicht uitgesproken door Ingmar Heytze bij de boekdoop van Onveranderbaarheid

Organisatievragen